Page 172 - Panorama Audiovisual Iberoamericano 2024

172 PANORAMA AUDIOVISUAL IBEROAMERICANO 2024

5. Türk Dizilerinde Yeni Açilimlar

Türkiye’de dizi sektörü yeni açılımlar yapmaya başlamıştır. Haftalık dizi üretiminin yanı sıra
günlük dizi üretimi de iç ve dış pazarlarda kendisine yer bulabilmektedir. 100 ila 200 bölüm arasında
değişen 45 dakikalık günlük diziler Dünya’daki birçok farklı ülkeye ihraç edilmektedir. Günlük dizi
üretimi haftalık dizi üretiminden bir nebze daha düşük tempolu ancak reyting rekabetinin dışında bir
mantıkla üretilmektedir. Bütçesi daha makul olmakla birlikte maliyetlerini bir an önce çıkarabilme
isteği hızlı bir üretimi zorunlu kılmaktadır. Ancak değişen koşullar ve yurt dışı pazar imkanları
yapımcılar için hızlı üretim yerine yüksek kalitede üretim yolunu tercih etmesine neden olmaktadır.

Diğer yenilikçi gelişme ülkemizde Türk dizilerinin Arapça ve bazı Latin dillerinde yeniden
yapımlarının (remake) üretilmeye başlamasıdır. Burada Türk yapımcılar bir bütün olarak bir Türk
dizisi üretir gibi Arap dizisi veya Latin dizisi üretmektedir. Oyuncu ve bir kısım senaristler dışında
hemen hemen tüm ekip Türk’tür.

Ayrıca bazı Latin ülkelerdeki yayın kuruluşları doğrudan Türk dizilerine de yatırımcı olmaktadır.
Türk dizilerinin Dünya’daki yaygın ihracat kapasitesi yerine doğrudan bir Türk dizisine yatırım
yapmak çok daha kazançlı olduğu anlaşılmaktadır. Benzer talepler diğer ülkelerden de gelmekte ve
ülkemiz yapımcıları da bu konuda proje geliştirme süreçlerini yürütmektedirler.

Türk yapımcılar gerek Türk dizisi gerekse ortak üretilecek olan diziler için ortaklıklara açık
bir yapısı var. Birçok ortak dizi ve film de üretmişlerdir. Başta Arap, Latin ve Asya ülkelerindeki
yapımcılar olmak üzere iş birliği süreçleri her geçen gün ilerlemektedir.

Yeni jenerasyon Türk dizileri adıyla açık televizyon anlatımından farklı türde yenilikçi Türk dizileri
de üretilmektedir. Bu diziler süre olarak 45-50 dakika uzunlukta ve 6 ila 10 Bölüm arasında değişen
bir uzunlukta vücuda getirilmektedirler. Yeni jenerasyon Türk dizileri de uluslararası marketlerde
kendilerine yer bulmakta ve özellikle açık televizyon için üretilen dizi seyircisi dışında farklı türdeki
seyircilere ulaşmayı hedeflemektedir. Bu aynı zamanda üretim çeşitliliğini de arttırmıştır.

Uluslararası dijital platformlar için üretilen Türk dizileri de tıpkı ulusal açık kanallar için üretilen
diziler gibi tüm dünyada dijital mecra içinde yüksek bir izleyici sayısına ulaşmalarını sağlamıştır.
Her ne kadar süreleri farklılık gösterse de temelde iki tür diziyi de üreten aynı kadrolardır.

Türkiye’de doğrudan dizi film üretimi için herhangi bir devlet desteği bulunmamaktadır. Ancak
dizilerin yurt dışı ihracatına ilişkin devlet teşvikleri son yıllarda döviz kazandırıcı sektörler bazında
dizi sektörü içinde artmıştır. Yabancı film şirketlerinin Türkiye’de çekim yapmak istemeleri halinde
doğrudan bir yapım teşvik sistemi (cash rebate) fiili olarak bulunmamaktadır. Ancak ülkemizde
yabancıların Türkiye’de çekim yapmaları halinde izinler oldukça kolaydır ve yapılan harcamalar ile
ilgili KDV iade sistemi (%20 refund) oldukça iyi çalışmaktadır. Yasalarımızda yapım teşvik sistemi (%30
cash rebate) yer almakla birlikte henüz uygulamada hayata tam olarak geçirilememiştir. Bu da özellikle
ortak yapım ve uluslararası yapımların ülkemizde çekim yapmak ile ilgili isteklerini arttıramamaktadır.
Film teşvik sistemimizin henüz tam olarak çalışmamasına karşın Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine
göre yılda 400-600 arasında değişen sayıda görsel-işitsel içerik Türkiye’de üretilmektedir.

Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz sebebiyle dövizde yaşanan kur artışı yabancı yapımcılar
için uygun mali koşullarda üretim imkanı sağlamaktadır. Ayrıca Türkiye’de yetişmiş, oldukça
profesyonel ve nitelikli meslek profesyonelleri bulunmaktadır. Ülkemizde 30’dan fazla üniversitede
sinema TV ve güzel sanatlar fakültelerinde öğrenci öğrenim görmektedir. Sinema öğrenciler gerek
okul dönemlerinde gerekse mezun olduktan hemen sonra dizi ve film setlerinde çalışarak mesleki
donanımlarını arttırmaktadırlar.

Ülkemizde film teknolojileri alanında vücuda getirilen tüm ekipman ve malzemeleri temin
etmeniz mümkündür. Türkiye dizi ve film üretimi için ihtiyaç olunan her türlü yenilikçi faaliyeti ve
yeni teknolojik gelişmeyi takip etmekte ve teknolojiye yatırım yaparak bunu yapım yapmak isteyen
kimselerin hizmetine sunmaktadır.